освести (св.)
„Пријателе“, го чу агентот. „Половина час те освестував со студена вода.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Се освести дури предвечер, со тапа болка во целото тело, капнат, жеден; ги отвори очите во очекување дека ќе го види пред себе оној гол камен и се изненади.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Се освести и го распраша свекрва си.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
НЕДА: (Се тргнува од замисленоста. Очигледно дека ја освестува спомнувањето на името од Ѓорчета.)
„Црнила“
од Коле Чашуле
(1960)
Едно попладне го освести ладен плисок на вода врз лицето и сети дека го свлекоа од височината.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Запарниот здив на југот ги беше избркал во длабоки сенки. Да се освежат и освестат.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Од таа скаменетост го освести црвенокосата, богата сончевина, што се плисна како некој плавен бран во неговиот прозорец, ослепувајќи го и во исто време носејќи му ја назад способноста да се исправи.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
И таа доаѓаше, и овојпат ноќта влета во неговиот прозорец, бесшумна и невидлива, а кога се освести од дремливата занесеност со таа книга, во прозорецот веќе беше црно.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Кога се освестил, го прашувале за сѐ и за сенешто, а тој занесено и преплашено раскажувал како да бил потонат во некој сон: - Ме фатија некои одзади, ме стиснаа со шамија за устава, очиве и повеќе не знам ништо.
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
Се освестува. Нешто дише крај него.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Гладна ли е жена кога се наоѓа покрај таков 'рслан што ја голта со очите, а таа сака што побргу да ја проголта и да не се освести веќе сама без него?
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Кој, сака, море, нека умира роб, ама јас немам ниет роб да бида до век! — па го крена гласот повисоко, обрнувајќи му се на татко си и стрика си Кулета: — И да знајте сите: јас нема да му стоа ни на вој пес, Адема, да ме продава како стока, ни на тој ајван, новиот наш бег, да ме купуа како стока. Море, освестете се еднаш, бреј, оти сме луѓе, а не стока да не продаваат и купуваат виа пезевенци, бре!
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Профимица веќе беше падната во несвест и никако не се освестуваше.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
дрво удрено од ровја, црно и го фаќам в гуша и го стегам колку што можам, а тој само потклекнува и кркори,
небаре да брбори во вирче вода, пушта шапки и очите му
излегуваат надвор, ко откатени ореви, бамуја, и потоа
памтам само дека ме удри нешто по глава, и ми скрцка
нешто во главата, мислиш некој џам ти се скрши во главата и после, кога се освестив се видов бос, ми ги собуле
чевлите и чевлите ги видов на нозете од старшијата, оти
после многу денови ме тепаше, ќе ме потепа, потепа, и ќе
си фати настрана, и ќе се погледнува во чевлите, во ботушите, ќе се кочопери, ко петел на буниште, ама нема
веќе што да ми земе, може само животот или калта од
под ноктиве да ми ги земе, и сега еве се дотркалав и до
ножот од брат ми...
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Се освестив, не знам кога се освестив.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Е, некако се освестив, се приповратив. Си дојдов на себеси.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Силен крик ме освести.
„Постела на чемерните“
од Петре Наковски
(1985)
Кога човекот се освести, закова очи во таванот и со никого не сакаше да разговара. Молчеше со денови.
„Постела на чемерните“
од Петре Наковски
(1985)
Дури тогаш жителите на Потковицата имаа време да се запрат над стрика Анѓела; го превртија на грб и со викање, со триење на вратните жили се обидуваа да го освестат.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Само пуштај нозе и оди. Освестете се!
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)