праведен (прид.)
Потоа човекољубецот Бог, којшто го стори и не го остави човечкиот род без разум, туку сите луѓе ги доведува до разум и спасение, се смили на човековиот род, па им го испрати Св. Константина Филозоф, наречен Кирил, праведен и вистинољубив маж, кој им приготви 38 букви, едно по образ на грчката азбука, а други според словенскиот јазик.
„За буквите“
од Црноризец Храбар
(1754)
Затова сакам да учиним праведниј суд, да истргнем создание сина моего от твои руки.
„Избор“
од Јоаким Крчовски
(1814)
Веројатно најправдива оценка на слабостите на ТМОРО направи Вториот окружен конгрес во Солун /1905/, непосредно пред одржувањето на Рилскиот конгрес на Организацијата.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Мисли ли тој оти Србите му веруваат дека се работи на “Македонија за Македонците”, ако се игнорира прашањето за јазикот на Македонските Словени, и дека тоа прашање лесно и праведно ќе се реши со добивањето на автономни права?
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
106. Дека оваа анализа на Востанието е правдива, дека Мисирков не можел да биде противник на ТМОРО, туку само поборник за една поизјаснета нејзина национална програма, покажува и фактот што тој и во Софија основува Македонско научно-литературно другарство (1903), чии членови станаа и некои истакнати македонски револуционери.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
- Одете си вие! - им рече тој. - Ќе ја проучам тужбата, ќе се советувам и со други судии и судот ќе донесе праведно решение.
„Било едно дете“
од Глигор Поповски
(1959)
- Ох, мајко де!... - гласно воздивна Аргир. Како да измери праведно кого да отпушти од тајфата.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Тоа го нервираше и промрморе како за себе: - Праведна казна!
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
„Праведна казна, праведна казна“, сврдлееше оваа мисла во мозокот на Арсо.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Зар праведно е Глигор да си ја закопа младоста во оваа зандана? Што сторил тој? Ништо.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
„Има луѓе што умираат праведни, има луѓе што умираат грешни”, им велеше попот: ”на праведните смртта им се јавува весела, а на грешните намуртена, страшна, лоша; луѓето се страшат од неа и затоа пред умирачката си го покриваат лицето со покривка за да не ја гледаат; смртта е како некој мајстор; турли-турли алати има: тесла, пила, секира, глето, клешти, сврдел, копан, затегач, турпија, скоби и многу други алати; најпрвин ќе зафати болниот од прстите да го разглобува со сите тие чешити алати: оди од зглоб до зглоб, и откако ќе го разглоби, почнува жилите да му ги сече, и најпосле ќе почне со секира да го мава по тилот додека не му ја земе душата; кога ќе му ја земе душата - ја носи право кај бога на поклонение, а потоа, еден ангел ќе ја шета душата открај-накрај на небото и открај-накрај на земјата за да ги види сите убавини; ќе ја носи по сите места каде што шетал човекот додека бил жив и ќе му покажува ангелот сѐ што чинел: добро или лошо; на четириесеттите дни ќе го врати човекот кај гробот и ќе му ја покаже мршата негова кај што лежела внатре; по четириесеттите дни, пак ангелот душата ја носи кај бога, и тогаш господ ќе му заповеда на ангелот да ја носи душата во рајот или пеколот; ете, затоа треба на умрените до четириесетте дни да им се пее на гробот и да им се носи задушница; со тие добрини може господ да се смилостиви и да им ги прости гревовите: зашто до четириесетте дни душата не му е пресудена на човека”.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
- Бог нека му даде место меѓу праведните, рече поп Танаско.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Луан Старова е наследник на својот татко за кого покажува предадена љубов и праведен восхит. Јас се приврзав кон него.
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
Таа не е праведна; затворање на луѓе поради тоа што користат некаква супстанца, дури и ако е штетна, ги крши нивните основни права сѐ додека нивните постапки директно не ја загрозуваат околината.
„МАРГИНА бр. 6-7“
(1994)
Крвчето околу нејзиниот врат ја проследува репликата со праведен, златен блесок.
„МАРГИНА бр. 8-9“
(1994)
Во попримитивните времиња, кога праведното и мирољубиво општество беше практично невозможно, во оваа идеја беше релативно лесно да се верува.
„1984“
од Џорџ Орвел
(1998)
И глас му се јавил, велејќи: „Не бој се, оти вистината е тука, во ковчежето, а од лицето на вистината не праведниот, туку оној што лаже треба да се бои“.
„Папокот на светот“
од Венко Андоновски
(2000)
Еден миг може праведниот човек да го преобрати во грешник.“
„Папокот на светот“
од Венко Андоновски
(2000)
Борците се побунија дека не е праведно да се борат со Шиптарите.
„Три жени во три слики“
од Ленче Милошевска
(2000)
Не сакаше да се помири со тоа дека во животот постојат и закони и сили кои можеби не се праведни, но тие се тука, и треба да се примаат како факти; како што се прима фактот дека денес, наместо сончево, времето е – облачно, господин судија.
„Папокот на светот“
од Венко Андоновски
(2000)