правина (ж.)
Тогај беше го проколнал старецот сиот народ што се наоѓал во нашава земја: "Ох да би Господ ве судил деца, им рекол, што ме отепавте на правина!
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Учените, аристократијата, интелигенцијата и воопшто општествените класи, каде што се имаат лични интереси, стари традиции и предубедувања, се борат со новите течења, каде што се наоѓаат вистината и правината.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Но Македонците во Бугарија го убедија бугарското население во правината на нивната програма за полно одделување на интересите на Македонија од интересите на Бугарија, ја покажаа политиката на владата, на кнезот и на „генералскиот комитет” или Комитетот на Цончев-Михајловски102 како егоистичка и добија во Бугарија поголема власт над „генералскиот комитет” и над владината политика по македонското прашање.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
22. “Комитетот не сака да ја направи Македонија бугарска; тој сака правина за сите Македонци, без разлика на вера и народност”.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Некога в стари времиња во Скопје Душан царуел, та сега сакаат правина, та сега закон исправат.
„Робии“
од Венко Марковски
(1942)
Толе не се пофали оти тој е најарен, но ја кажа правината дека Крсте Попов, иако е во трето одделение, поарно знае од Трајка Јанов и другите од први клас и го викат учителите да им раскажува кога овие не знаат некоја лекција, за да се засрамат.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Кај сила – нема правина! – Да се лажеме срамота е бегу – проговорија во еден глас попот и кефалијата – сто илјади аспри не само нашето село, ами цело Мариово сермија нема, не готови пари. Ами дајте мувлет?
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Идеше кон него, како виулица, начекувајќи го во единствениот миг, кога тој не беше сосема спремен да го пресретне и тоа беше една можност, со која што оној се ползуваше, а тоа беше нешто, што си беше сосема во правина.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Кај сила нема правина, бре аман!
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
И се собраа. „Кај сила — нема правина“ вели народната поговорка.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
3. ПРАВИНАТА СЕ ТЕНЧИ, АМА НЕ СЕ КИНЕ - ќе остане од неа бар една светла нитка исправена, в земи ќе се забоде ко клинец вкоренувајќи се да расте во црвена китка...
„Куршуми низ времето“
од Љупчо Стојменски
(1976)
Мене нека ме отепа, си велам, не ми е многу дојдено до живеење, ама ќе го отепа и Мисајлета Ковачот. На права правина. А што ми е крив човекот?
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
и уште од далеку мириса на ракија, барем сега можете да кажете чии шпиони сте, вели, не оставајте ѝ товар на душата дури ќе го барате патот кон небото, кога ќе ја качувате кон господа душата, вели, на правина нѐ земате на душа, велиме ние едно задруго, прескакулица ни одат зборовите, ние сме сиромашни луѓе, печалбари, ебати небото и ебати господот, сичките сте од Македонија, сите, викаме, сичките, по зборот сте оттаму, вели, и моите родители се оттаму, ама вие немате пашапорти, верувајте ни, господине, ние сме селани и не знаеме да лажеме, јас ви верувам, ама другите не веруваат, вели офицерот, моли господине, велиме ние, прави еден голем манастир, тој ја фатил главата и со дланката ја потпира под брадата, се мисли, се двоуми, па потоа се враќа назад, ние чекаме, си шепотиме молби и молитви до господа, белки има господ, вели Стеван Докуз,
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
- Да знае земјава да зборува, вели Мисајле Ковачот, не ќе може да докаже, ама нема е. Се спомнуваат силни војски и плашливи војски, се бара правина на кривина, а маката останува.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Ако првата книга тоа го наслути, „Нова Пасквелија“ несомнено потврди дека со Чинго во нашата литература стапи автор кој загрижено и ангажирано го набљудува животот, бескомпромисно го одразува сето она што се одвива пред неговиот љубопитен поглед и дека таа загледаност негодува и се напрега до прснување, до иронија, до темен, мрачен хумор секогаш кога во тој живот пукаат нишките на хуманото и разумното, секогаш кога се расплинува и исчезнува правината, кога згаснува идеалот, кога зацарува глупоста и незнаењето, секогаш кога заблудите и грешките ќе ја изопачат и убијат убавината и човечноста.
„Големата вода“
од Живко Чинго
(1984)
Потоа, природно, прикаската се оддалечува од Утрото, од Еда Бранов од Струмица, но вреди да се сослуша до крај овој унер од човек: „А јас три години потоа на правина бев останат без работа.
„Продавница за љубопитните“
од Мето Јовановски
(2003)
„Котелот е веќе забранет, ќерко. Та може ли правината да се докаже со брцање на рацете во зовриена вода?
„Вежби за Ибн Пајко“
од Оливера Николова
(2007)
Ја грабнаа сирота невеста на правина и ја врлија во темни зандани.
„Македонски народни приказни“
од Иван Котев
(2007)