род (м.)
Потоа човекољубецот Бог, којшто го стори и не го остави човечкиот род без разум, туку сите луѓе ги доведува до разум и спасение, се смили на човековиот род, па им го испрати Св. Константина Филозоф, наречен Кирил, праведен и вистинољубив маж, кој им приготви 38 букви, едно по образ на грчката азбука, а други според словенскиот јазик.
„За буквите“
од Црноризец Храбар
(1754)
Се изгасна родот, а друго освен тебе дете немам, не остана надеж.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
За твоето млеко се покажа достојно чедо, венчан од славата трајна, и никако не го посрамоти родот ти, Недо, в скут на победата сјајна .. .
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Го остави творецот земен со еден и родот на чествуваниот Раде.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Не срдете сја на мене, мене сиромаха. Не срдете сја на мене скитника без рода.
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
Што е било? - пита штете, гиздави девојки, мене, лада сиромаха, скитника без рода.
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
Е царувал, е војувал с Власи, Каравласи, б'лгарска е бранил земља, роду си помагал.
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
Радосни штрковите си тргнале и си се упатиле секој род и фамилија за својот вилает, а Силјан со Аџиовци си долетале во село Коњари здрави и живи.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Извор вода извираше плодно поле наливаше - плодно поле род народи.
„Бели мугри“
од Кочо Рацин
(1939)
На работа! На труд! Да роди род богат!
„Бели мугри“
од Кочо Рацин
(1939)
На деда Богомил земјата ровка, мека, набабрена за род, со страдна душа чека ударите ни јаки со мотиките остри по троскот пелин трат!
„Бели мугри“
од Кочо Рацин
(1939)
Пеш по светот поема Песна прва Греј, о мила месечино, сјајно, греј и огреј ми страден род, во мачна душа шепни му тајно за дните нови под златен свод.
„Песни“
од Коле Неделковски
(1941)
Знам, о роде, ќе дочекаш слава, може и ек од судбата лош, може со болка да преклониш глава, да скриеш срце од дигнат нож.
„Песни“
од Коле Неделковски
(1941)
Под ова знаме Гоце се борел и татнел вишен небосвод, под него борец со желба горел, - за народ, правда, име и род!
„Мое село“
од Ванчо Николески
(1950)
Јас су со тебе, и ако не го закла попот во турско за многу кабаети, ќе го заколеме сега обата и ќе се куртулисаме од него, — рече Ѓуро и го тупна по рамо внука си, негов најблизок род.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
За умрените се дава на живи разни предмети и продукти да им се најде на тој век сереј — волната кога ќе се попари пушта жолта течност која се зика „сереј“ симсиле — род, потекло синдилија — кременисување од високо, паѓање, несреќен случај синдрак — синко (аугментатив од син) синија — софра, трпеза сињелко — господ кој се наоѓа на синото небо скипне — догорува оганот, скипнува сонцето, животот на човек кога умира скисна — ми се досади скопец — женски накит од сребро или бакар подресен со пари или трепки скорнам — разбудувам, дигам некого од место скубам — пасам трева слеа се — се стопи како восокот што се топи слог — нива слог сповојница — веселба по повод на новородено дете српјановец — рид над селото Витолишта сртам — висам, се врткам околу тебе срчка — види срдешница срџба — лутина ставам — се сретнав со тебе се ставив со некого, 2) Станувам од место старавински — од село Старавина стегната рака — скржав, стипца, циција стигна — роди, се породи жена стопанот — мажот, сопругот страк — парче борина странам (дрва) — редам дрва или друго нешто за товарење на добиток стрелушам — се потплашувам струнено — тканина или плетена врвца од козина суварија — турски жандар, коњаник сугарен —доцна, поназад.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Нагонот го одржуваше дивиот род: волчицата се бореше да ги исхрани малите и да ѝ ги подари на шумата.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Две диви пајки прелетуваат над ѓумето. Мамките, како предатели на својот род, ги викаат со крескаво гакање но тие, пред да ги видиме, се изгубуваат отаде водата.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Се сети:тие луѓе војувале четри пати во четирите годишни времиња. напролет (а наесен?) дождовните порои ги миеле стрмните ниви од семе, од род.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Процесот за одржување на проколнатиот род продолжуваше - мајката умираше, полека, како да заспива, чувствувајќи како волчињата слатко ја ослободуваат од млекото, а тоа, пред сосем да секне, неочекувано надојде со сета сила на животот.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)