северен (прид.)
И вистина дијалектот велешко-прилепско-битолско-охридски е јатката на македонскиот јазик, зашто на запад од него е дебарскиот (рока), на југ – костурскиот (ронка), на исток – источниот или солунскиот (р’ка) и на север – скопскиот или северниот (рука).
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
154. За првото еве што може да се рече: Македонците сите заедно се викале Срби не повеќе од педесет години, а во некои делови, и тоа во северните, нека било сто и стопедесет, но не и повеќе години.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Зар има поголема близост помеѓу еден Македонец од Источна Македонија и еден – рушчуклија 133а или еден Македонец од Источна и Западна или Северна и Јужна Македонија?
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Две мали црни точки кои едвај се одделуваа од сината боја на небото, се покажаа на северната страна. Борко го закова погледот за нив.
„Било едно дете“
од Глигор Поповски
(1959)
Во таквите пресврти Змејко за малку што не врескаше од својот прозорец, знаејќи за она кремено скаменување на снегот, што можеше да го донесе тој северен ветер.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Знаеше дека во оваа шума југовината беше стасала само колку да ја смекне површината на горниот слој од тој снег, а после дошла северната ведрина и таа знаела многу добро што да стори со него.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Но, не многу после тоа од својот прозорец Змејко можеше да гледа како неа ја истуркуваат, разматувајќи ја, едни црвеникави, осојничави ветрови, што избодинуваа како незадржлива пепелничава коњица од северното небо, внесувајќи некој токму таков пепелаво-модрикав немир, во оние бездони пробиви, што ги оставаа по себе во исковитланата и наеднаш сосема поинаква, плаховита смиреност на облаците.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
И секој ден донекаде стигнувавме: ја гледавме Америка, Азија, Африка, нилските коњи и крокодили, се качувавме далеку во северните краишта на Земјата и гледавме: бели мечки, ирваси, китови и што ли не.
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
Вртевме, вртевме над северните краишта и запиравме на она место каде што Васе ќе прочиташе замуцнато: - Лап ... Лап ... - толку е ... - ја оставаше книгата Васе.
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
Но уште во истата ноќ долетаа студени северни ветришта и ги потиснаа кон југ послабите и изморени јужни ветрови.
„Билјана“
од Глигор Поповски
(1972)
А кога дојде пролетта, кога јужниот ветер со топли камшици им ги скрши крилјата на северните ветришта, Синото јоргованче се разбуди.
„Билјана“
од Глигор Поповски
(1972)
Крикот се засили. Доаѓаше од височините, од снегот, од кон северната страна на Глогов Валог.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
На десетина метри западно од колибата се простираше чистинка, омеѓена од северната страна со две, три стари буки, од јужната со поточето и коријата што почнуваше преку него, а кон запад чистинката свршуваше со ретки, стари јаболкови и крушови стебла, кои потаму се згуснуваа и сраснуваа со густата букова корија.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Тоа беше една мала валтичка, заштитена од северните ветрови, а сета свртена, подадена кон југ, кон сонцето.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Еден одред од две три стотини души се растегна малку налево, да ја заобиколи чуката и од запад и се спремаше што побргу да ја префрли преслапта зад чука и да фати врска со северниот одред од бимбашијата.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Го остави северниот крај слободен, не за да го пушти Толета да избега, ами да му го поттера на оние јузбашии, што исто така ноќта ја навртеа војската на дветри стотини метра до селцето и залегнаа на пусија во густите смреки и грмушки од Никулица, Нежилово и Клен за да го дочекаат скриени зад карпите.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Главната сила ќе удри на северниот крај на селото откај гробиштата.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Од долги проучувања и набљудувања, веќе имаше и свои заклучоци: ако ѕвездите од северната страна започнуваат како престоени цветови да венат губејќи ја бојата и сјајот, претскажува дека ќе фатат големи болести по луѓето: улери, дамли, трески, тифуси, офтики, чуми, бисерки, приштови, заушки; по ајваните: шапови, бутури, метили, лигавки, сараџи, красти, струпци; по кокошките: слепило, вртиум; по кучињата: беснило; по полето: каклици, жудилки, глутници, спарини, мемли, скувалки, пепелаш; по дрвјата: пајажини, гнилачки, имела, трат.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Водата преку каналите речиси директно влегува и во домовите на оваа пространа рамнина, а каналите ги поврзуваат и големите реки Рајна, Меза, Одра со Северното Море кое ја заплискува северната страна на Холандија.
„Патувања“
од Никола Кирков
(1982)
Многу трговци, многу излагачи од далечниот Северен Виетнам и Северна Кореја, и тие од Индија, Либан, Балканот, Средна и Северна Европа, па и тие од СССР, Западна и Источна Германија, од Англија и САД, сите ги затворија саемските книги во Лајпциг со релативно задоволителни резултати.
„Патувања“
од Никола Кирков
(1982)
