состојба (ж.)
Да не си изработиме свое, македонско гледиште за нашата народност, убедливо и справедливо за сите Македонци, значи дека ние не сме во состојба самостојно, без туѓо влијание, да се изучуваме самите себеси.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
122. Георги Баласчев (1869-1936) од Охрид е историчар и публицист, познаник на Мисирков од заедничкиот престој во Белград (1889) и во Софија (1890), кој во времето кога се ставаа основите на ММКД, под псевдонимот Езерски, ја објави првата книга на македонски јазик за „лозарското” движење „Неколку кратки летописни белешки за состојбата на западните Македонци…” (Софија, 1890).
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Затоа ние треба да се откажеме од секоја мисла за револуција напролет, уште повеќе што реформите ќе се воведат, зашто со нив е врзана честа на две големи сили што се во состојба да постават сѐ на своето, – и да се зафатиме за нова, т.е. културна борба, во која првото место ќе треба да го заземе прашањето за нашата народност и нашиот национално-религиозен развиток.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Но да се пренесе вселената, објективниот свет, една реалност што постои надвор од човекот да се пренесе во него самиот единствено со мистиката на самоспознатиот дух, а оваа реалност да биде сметана и понатаму како прост привид, како обично олицетворение на логичките категории и „идеи на апсолутниот дух“, значеше и да биде „укинат“ апсолутниот дух, да се пренесе во друга состојба, да се објасни „духот“ со појавата на материјата, а законите на дијалектиката — со законите на развитокот, настанувањето и условите за неговото познавање од страна на човекот.
„Значењето на Хегеловата филозофија“
од Кочо Рацин
(1939)
— Оти, мори песјачко, ми и к'ниш децата, чавките да те к'ват и орлите коските да ти и носат? — и во таа безумна состојба ја грабна за коса.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Од оваа тешка состојба ме тргна женски глас.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Уште што би можеле да знаеме за него до овој ден би било ова: име и презиме - Жан Мартин, брачна состојба - вдовец, старост - седумдесет и една.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
НЕДА: Таа доаѓа сама и јас не сум во состојба и без причини да ѝ ја затворам вратата и да ја терам...
„Црнила“
од Коле Чашуле
(1960)
Тоа што тој не е во состојба да Ви биде сопруг, во онаа смисла во која Вие би сакале...
„Црнила“
од Коле Чашуле
(1960)
Под изговор дека се чувате од луѓето на Ѓорчета, вие ќе треба да исплетете околу местото на атентатот таков лавиринт, што тој никогаш да не биде во состојба да се извлече од него без наша поддршка и помош.
„Црнила“
од Коле Чашуле
(1960)
Сега тој е во состојба да ги отфрли сите негови мисли.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Арсо задишено стои пред него и му го допира пругастиот ракав од пижамата, и чувствува како му се движат усните, бргу и грчевито, и не е во состојба да разбере дали ги слуша сопствените зборови или сето тоа станува само во неговите мисли.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Дејствуваше и гореше безумно и храбро и сам не е во состојба да објасни како падна во тоа тегобно смирување.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Знаат да зацелеат, како ни една друга животинка а нема да ти се вратат в раце, тие големи самјаци, сè додека се во состојба да направат барем уште еден чекор потаму, а ти оди ако сакаш по нивната крвава ораница со денови, со недели.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Тука, крај него, во неговата близина, имаше уште некого, тој просто го сети неговиот здив и неговата зачекореност, еден ужасен впечаток за нечие непожелно присуство, сè додека не беше во состојба да ги вкопа петиците во двете вдлабнатинки, што успеа да ги направи за тоа во тврдиот снег, и добро да погледне нагоре, кон стените, до кои не успеа да допојде во ранината.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Сега наеднаш, далеку од секаква помисла, неговиот поглед веќе не беше во состојба да се оддели од тоа малечко живинче во неговата близина.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
За две лири мудурот е во состојба низ покривот да те пушти да влезеш.
„Гоце Делчев“
од Ванчо Николески
(1964)
Целата турска војска и полиција беше во приправна состојба, откако по македонските гори излегоа да крстосуваат комити.
„Гоце Делчев“
од Ванчо Николески
(1964)
Беше убеден дека волците не се во состојба да му нанесат зло, освен ако се решат со денови да го држат во опсада, во што не веруваше, и најпаметно решение би било да седи затворен во колибата и да чека да помине ноќта, но нешто во него се креваше и го тераше да се стави во активна борба со волците.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Па така првиот налет на тоа ноќно завивање за миг го прекина неговиот сон, за миг ги затегна неговите мускули и го стави во состојба на полна готовност пред оваа страшна опасност.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
