стројник (м.)
Драма со музика и пеење од македонскиот живот во четири чина – седум слики) ЛИЦА: Јордан: Селски трговец Рајна: Негова жена Стојче и Симка: Нивни деца Божана: Бедна вдовица Костадин: Нејзин син Коле: син Костадинов Стрико Кољо: Стројник Темковица Славче: Нејзин син Аранѓел: Сопственик на фурна Караман Атанас, Зафир, Ѓорше, Божин, Фидан, Стојан, Стрико Марко: Печалбари Народ.
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
СТОЈАНКА: Вистина ти кажувам, Томче. Синоќа дојдоа стројници.
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
По некои стројници ќе ти фалат, ќе ти фалат...
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Затоа ти гледај пушти стројник направо дома му кај него.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
— Такви се, свату — сваќе, такви! Голи, боси, гладни, ако и кабулите — да ваќаме рака, ако не — вие живи, ние здрави, ќе си го бараме сете чарето! — им велеше Ѓуро на сите идни сватовштини и стројници што идеа да му ги бараат неговите „бендене моми".
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Јован го фати и дваесетте, та кај Сирмевци се заредија стројници и за давање и за земање.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Очите им светкаат, како огниште промешано од стројник.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Кога Онисифор Мечкојад испратил стројник со јаболко кај татко ѝ на некоја Донка, домаќинот се согласил да ја омажи ќерката зашто мислел дека ја бара миленикот на игуменијата Минодора, Онисифор Проказник.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Пред алето чекаат неколку жени и деца. Алето е влезено во сликата случајно, поради ширината на сликата, но алето за Богдан и Видуша има судбоносно значење: тоа е повод за нивното земање, еден вид стројник, судбина.
„Животраг“
од Јован Стрезовски
(1995)
Дали сум сакал да му бидам стројник?
„Синот“
од Србо Ивановски
(2006)
Не се одбиваат стројници, за прилика од видно семејство.
„Ервехе“
од Луан Старова
(2006)
Се пуштиле стројници на сите страни. Некои стигнале до морето, други дури до северната граница на земјата.
„Ервехе“
од Луан Старова
(2006)
Некогаш, пред дваесет години, тој ги одбиваше стројниците барајќи му на своето чедо што подобра прилика, а кога стројниците престанаа да идат, нему му беше јасно дека е задоволен, дека среќата го зачувала да не ја омажи ќерка си, да си остане таа со него, да не биде тој за неа втор, и спореден, поткошнат
па макар и во своја куќа, без право да ја повела.
„Послание“
од Блаже Конески
(2008)
Знаеше. Ама се правеше божем ништо не знае и ми вели: „Ќерко“, ми вели, „вечер стројници по тебе ќе дојдат!“
„Човекот во сина облека“
од Мето Јовановски
(2011)
Беше Голема света Богородица. Ова време. Јас се надевам стројниците да ми бидат од Панда, а тие да ти бидат од Горнени, „е ме барале да ме земат за невеста!
„Човекот во сина облека“
од Мето Јовановски
(2011)
„Ние ќерко се земавме со стројници. И то беше најарно што можеше да се напрај.
„Белиот јоргован“
од Хајди Елзесер
(2012)
Атмосферата беше опуштена, нормална. Се зборуваше за бракот, што е брак, што тоа значи, зошто е потребен, како се склопува, што е подобро: брак од интерес, со стројници или како што сега сѐ повеќе прават младите: од љубов.
„Белиот јоргован“
од Хајди Елзесер
(2012)
Не знаеше како би реагирале. Сестра ѝ Пандора беше со стројници омажена, но имаше среќен брак.
„Белиот јоргован“
од Хајди Елзесер
(2012)
Не бидува очи в очи да се погледнат - пред родителите и стројниците да се дозборат.
„Молика пелистерска“
од Бистрица Миркуловска
(2014)