тажен (прид.)
Пискотници се слушаат од Галичник до Река, што тешка несреќа ги збра и мажите, и жените, та гласи тажна ека и навева сал коб и зла?
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Со ноздри раширени 'ржеше коњот во пена - другар во триумфот жнеан; тој гордо ги газеше телата бедни што стенат ... Тажни стоновите беа.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
7 песна Да, така беше тоа. Девојка, пак, тажна дома во собата и сама е.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Нека, моми, ви докажа својот тажен приказ.
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
Сончево утро. Пред да се дигне завесата и во време на сцената помеѓу Томче и Стојанка, од далеку еден женски глас извива дискретно тажна песна.
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
И тогај ропство крваво векови ќе го покријат, само од тажни прикаски светови ќе се разберат.
„Песни“
од Коле Неделковски
(1941)
Другарите молчеа потиснати од неговата тажна приказна.
„Бегалци“
од Јован Бошковски
(1949)
Пенчо направи тажно лице и како просјак застенка без врска со прашањето: рече дека нема ни татко ни мајка. дека е гладен.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Промртка Бугаринот што промртка и кога виде дека овој го притиска изусти едно тажно стенкање на чист македонски ГОВОР: — Е, јади ме, де, јади ме, ти падна во рацете! — и ги олабави своите раце од Митревите гради, откажувајќи се од понамошна борба.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Тој тажен го почувствува припекот на сонцето и го виде шишето во вирчето под кладенецот како, нишкајќи се, плива по површината.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Зад следниот рид ги чекаше сиромаштија: свечено тажни гнезда на луѓе, свет што живее, што пати или се радува поинаку и од едниот и од другиот.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Така е, на чесен збор: во малите градови осамените и тажните се кловнови за луѓето, за оние луѓе што строго го поделиле животот на печалба, сопружничка должност и спокојство крај полната софра. Во малите градови.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Доаѓај ми секогаш ко ноќта тивка, мирна, макар малку тажна.
„Дождови“
од Матеја Матевски
(1956)
Тој ми кажа до солзи смешна приказна, тој, Глупавиот Август од еден пропаднат циркус, и јас сфатив дека сите кловнови на светот се тажни.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Осамените и тажните се секогаш необични.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Биди тажна. Несмирено плачи Солзата е сепак една радост оти болот може да се рече.
„Дождови“
од Матеја Матевски
(1956)
II Ќе дојде тоа сончево клопче пролетта како што иде да свие сончесто гнездо во лисјето на нашите грижи а ние двајцата ќе сме два кротки два питоми рида во тој пејсаж од смев наполно наполно зближени Понекогаш ќе си тажна и уморно надвесена над таа лулка од страв зората додека заруди Ќе зрачи тиха светлина твојата приспивна песна барајќи крепка починка во моите очи будни Таа грижа по ноќите ќе ме грее и дење па колку беден ќе сакам мајко да ти речам оти може понекогаш помалку ќе си жена заради тој поток од сон што меѓу нас ќе тече.
„Дождови“
од Матеја Матевски
(1956)
Од силниот писок и острата и тажна мелодија сите во одајата занемеа, се замајаа и просто се изгубија, а во таа нема тишина сите прозорци распрскаа од тврди предмети однадвор.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Настана детска пискотница, старски молби, плачки, пцости, физички напади и расправии, но откаде паднаа неколку старци од јатаганите на семејните, децата беа собрани и со кадијата на чело, одведени и затворени во еден конак, а старците си заплакаа и си отидоа во своите села да им ја однесат тажната новина на мајките и татковците од пленетите деца.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Му се чинеше дека нема да замине, ќе скокне во морето, ако го сретне уште еднаш неговиот тажен поглед.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
