јазик (м.)
Не го создал Бог прво еврејскиот јазик, ниту римскиот, ниту грчкиот, туку сирискиот на кој што зборувал Адам, и од Адама до потопот кога Бог ги разделил јазиците при вавилонската кула*: „Размешани беа јазиците.“
„За буквите“
од Црноризец Храбар
(1754)
„Во училиштето барај алфа, бој се, вели, од грчкиот јазик! “ Слично на тоа и Св. Кирил ја направи првата буква аз.
„За буквите“
од Црноризец Храбар
(1754)
А не знаат, кутрите, што зборуваат дека на три јазика Бог наредил да се пишуваат книги, како што пишува во евангелието: „И имаше штица напишана на еврејски, римски и грчки.“
„За буквите“
од Црноризец Храбар
(1754)
Затоа низ неговата уста се изли божјата благодат, како што кажал премудриот Соломон: во устата на премудриот влегува вдахновение, тој носи закон и милост на јазикот, со него ги врзува злословните усти на еретиците.
„Пофалба на нашиот татко и учител словенски Кирил Филозоф“
од Климент Охридски
(1754)
Таа ги просветува помрачените од лагата на гревот, тој јазик источи слатки и животворни зборови, тие пречесни усни расцутија со премудрост, неговите пречесни прсти поставија духовен органон и го украсија со златозрачни букви, со таа богогласна уста се напоија жедните за божји разум, со неа мнозина се насладија со животворна храна.
„Пофалба на нашиот татко и учител словенски Кирил Филозоф“
од Климент Охридски
(1754)
Блажен го наречуваме твојот многугласен јазик од кој му огреа на мојот народ светлина на триж вечниот Бог.
„Пофалба на нашиот татко и учител словенски Кирил Филозоф“
од Климент Охридски
(1754)
и што бех на христиани добро учинила, и кој зло ми чинеше ја не му се љутех и трпех сѐ што ми чинеха лошо, и некои што беха у жалби и неволи — и јас плачех и жалех со них барабар, или некого от греховни работи отвратих, или си задржих јазик от клетви и л’жи и от праздни зборови, — сите мои добри работи видох ги како днеска учинени и се зарадувах.
„Избор“
од Јоаким Крчовски
(1814)
Нашїй-отъ ѧзикъ, како що є познато, се дѣлитъ на две главни наречїѧ, отъ кои-то єдно-то се говоритъ во Болгарїѧ и Тракїѧ , а пакъ дрȣго-то во Македонїѧ.
„Мисли за болгарскїй-отъ ѧзикъ“
од Партениј Зографски
(1858)
35 Мисли за болгарскїй-отъ ѧзикъ.
„Мисли за болгарскїй-отъ ѧзикъ“
од Партениј Зографски
(1858)
Али сѐ да ти раскаже баба не умеет, та и с'лзи, синко, с'лзи срцето ми кинат, те мене не дават, синко, сичко да припомнам, те јазик ми ен заврзват, та и време нема...
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
Си рекол со умот Силјан да не им проговори, ами да им се поклони, чунки чу оти тие си проговориле по нивниот јазик.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
– „Сакав, стрико, да проговорам, арно ама чинев оти не знаете по мојот јазик.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
– „Од кај ќе знаат овие луѓе, си рекол Силјан сам со себе, по мојот јазик, за да им речам добровечер“.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
53. Овој термин за старословенскиот јазик го наоѓаме и подоцна во речникот на Мисирков ["Македонски голос, (Македонски глас)", II, 10, Петроград, 13.8 1914, 14].
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
155 Благодарејќи на условите, сега ние си го избираме за општ литературен јазик централното македонско, т.е. велешко-прилепско-битолско-охридското наречје.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
И вистина дијалектот велешко-прилепско-битолско-охридски е јатката на македонскиот јазик, зашто на запад од него е дебарскиот (рока), на југ – костурскиот (ронка), на исток – источниот или солунскиот (р’ка) и на север – скопскиот или северниот (рука).
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Не знам што е полошо, дали овие поганци да ми сечат јазик, нос, уши, или да им бидам кум.
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
Да ти пресечат нос, јазик, уши, па глава, или да ти дојдат ноќе па да ти го оберат дуќанот, да ти ја запалат куќата.
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
МИТРЕ: Во... во... Е, бре... на јазиков ми е пустината и не можам да го речам! Митрејце, дај ја адресата!...
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
Молкнаа усти погани, стариот Белич занема над книги празни, глупави за јазик и наречја.
„Робии“
од Венко Марковски
(1942)
